13 Eylül 2018 Perşembe


Dijital Ebeveynlik....

Hiç duyulmamış bir kavram bu dijital dünya içinde çocuklarımızın güvenliğini sağlamak, yararlanmasını ve gelişimini sağlamak için hayatımıza giriyor. Belki de buna yönelik eğitimler planlayıp ebeveynlere rehberlik hizmetleri verilmesi önemli olacak. Çünkü birçok ailenin en büyük sorunu belirli yaşa gelmiş çocuklarının bilgisayar veya dijital oyun bağımlılığı sorunu  ve ne yapacağını bilememeleri.

Ebeveynlere öneri olarak yasaklamadan yönlendirmek gerektiği tek cümleyle açıklanabilir.
"Bir çocuğa tırman ağaca tırmanabildiğin kadar demiyorsak dijital oyunuda oyna oynayabildiğin kadar demiyoruz." (Sibel Yoleri)

En önemlisi ilk yazımda da değindiğim gibi DENGE. Çocuklar için oyun oynamak doğal ve yaşamsal bir olay. Teknoloji bu kadar ilerlerken dijital oyunları yoksayamayacağımıza göre bu süreci nasıl kontrol edeceğimizi bilmemiz gerekecek, çocuklarımızın dijital oyunları oynarken sorumluluğun bizde olduğunu unutmayın...

Bu konu ile ilgili yapılanları incelmeye başladığımda Yeşilay'ın bir yayını dikkatimi çekti. 
 "Dijital Ebeveynlik" içeriğini bilmiyorum ama merak ettiğim için sizlerle de paylaşmak istedim. Kitap da, teknoloji kullanımında kontrolün ebeveynde olduğu, dijital çağın sunduğu imkânlardan çocukların en iyi şekilde faydalanıp risklerinden korunduğu, sağlıklı nesillerin yetiştiği bir çevre kurulması hedefiyle Dijital Ebeveynlik prensiplerini ana hatlarıyla içerdiği belirtilmiştir.

İşte bize göre dijital ebeveynlik...





11 Eylül 2018 Salı



İmdat Yapay zekalar geliyor!

En sevdiğim filmlerden biri "GORA" da robot216 yapay zekanın en komik ve en insancıl hali. Filmlere konu alan yapay zeka inanılmaz hızla gelişmekte olsa da birçok araştırmacı bunun korkutucu olmadığını sağlık alanında, uzay alanında hatta yaşamsal alanlarda bizlere yardımcı olacaklarını belirtmekte. Ama şu bir gerçek geçmişe baktığımızda "Uzay Gemisi" dizisinde görülen kapaklı telefona benzer araç yaklaşık 20 yıl sonra hayatımıza girdi. 

Ülkemizde yapay zeka ile neler yapılıyor ???? soru işareti olarak kafamızda yer alsa da robotik uygulamalar sınıflara kadar geldi. Etrafımıza baktığımızda her yerde bu alana yönelik  kurs, etkinlik vb.afişler görebiliyoruz. Tabi ki unutmamamız gereken, bu etkinliklere gidenlerin robotlar yapması değil düşünme becerilerinin gelişmesidir. 

Buna ek olarak dijital oyun, etkileşimli medya kullanımı çocukların yaşamlarında yer almakla birlikte bunların kullanım ilkelerinin belirlenmesi ve bilinmesi de çok önemlidir. Öncelike teknoloji kullanımı çocukların serbest oyun oynamalarını kısıtlanmamalıdır. Ayrıca teknolojik araçların seçiminde çocukların yaşına, bireysel özelliklerine, kültürüne ve dile uygunluğuna dikkat edilmelidir ve uygulamaların interaktif olması sağlanmalıdır.

Çocuk ile ilgilenen tüm alanlardaki uzmanların teknoloji kullanımına yönelik belirlenen ilkeler doğrultusunda yönlendirmeler yapmalarıda önemlidir. Hem öğretmenler hem de ebeveynlerle bu ilkeler mutlaka paylaşılmalı ek olarak çocuklarına nasıl rehberlik edecekleri için de yol gösterilmelidir. Piyasada birçok kodlamaya yönelik eğitici dijital oyuncaklar bulunmakta olup bunların iyice incelenmeside bir o kadar önemli bir sorumluluktur.


Çocuk olsam ne ile oynardım?

OSMO
Osmo Brilliant Kit, Tangram, Rakamlar, Kelime, Pizza adında dört akıllı oyunla iPad’inizi uygulamalı öğrenim aracına dönüştürüyor. 
CUBETTO

İçinde deniz, uzay, şehir gibi çevreleri temsil eden bezden yapılmış haritalar ve öğrencilerin Cubetto'yu programlayıp, bir yerden bir yere götürmelerini sağlayacak bir kumanda sistemi bulunuyor.



Unruly splaTS
Çocukların etrafta kosup oynayabileceği, programlanabilir, ışıklı mat


10 Eylül 2018 Pazartesi



Robotlu bir hayat!

İlk aklıma gelen jetgiller oldu bu çizgi filmi hatırlayan var mı? Evdeki işi hizmetci  “Rosie” yapardı tüm kadınlar böyle bir robota sahip olmak için iç geçirirdi. Ama kimse bu robotların birgün bizim yerimize birçok şey yapacağını varsaymıyordu. 21.yüzyılın bir gerçeği olarak geleceğin robotlarına sahip olan, onlara istediği komutları verenler bir adım öne geçecek. Yapay zeka çalışmaları da son sürat devam ediyor. Tüm ülkeler bu yarışta öne geçme çabasında. Ülkemizde de robotik uygulamaların çoğalması geride kalmamak için yapılan bir çaba. Fakat OBİ ile asıl olayın robot yapmak değil süreçte algoritmik düşünce becerilerini geliştirmek, bir problemle karşılaştığında bunu nasıl çözerimi düşünmek adım adım çözüme ulaşmak için planlamak ve sonuca en verimli şekilde ulaşmayı sağlayan deneyimler sağlamak olduğunu gördük.

Burada söylemeden geçemeyeceğim gerçekten zor ama çok eğlenceliymiş bu kodlama işi. Çocuklar içinde robotları hareket ettirmek onlara istediklerini (şimdilik kısıtlı hareketler) yaptırmak kontrolün onlarda olduğu düşüncesi keyif verici olsa gerek. OBİ'de farklı robotlarla tanıştım ve oynadım sonra asıl işe geldi robotları hareket ettirmek için kodlama öğrenmeye, Scratch ile kodladım (akvaryumdaki ben)  tinkercad ile tasarladım (kardanadam). Dijital oyunu çok az oynayan biri olarak oyun tasarlamak, kurgu oluşturmak, kod yazmak inanılmaz birşey. 













Bu işi yapanlara hatta eğitime adapte edenlere binlerce teşekkürler...(herşey bir yana ben oynamayı seçenlerden olacağım kesin bugünden sonra..:))

İzlemek isteyenlere J

9 Eylül 2018 Pazar



OyUN....


 'Play' ve 'Game' kavramları her ne kadar Türkçeye oyun olarak girsede aralarındaki en önemli ayrım 'play' kavramının çocuğun doğal yaşamında zaten olduğu 'game' kavramının ise bir araçla yaşamlarına girdiği gerçeğini değiştiremez. Oyun aslında dışarda, içerde ve mekansız olarak oynanmakta işte bu mekansızlığı dijital oyun ile açıklamak mümkün.Dijital oyun çocukların doğdukları zamanda zaten var ve var olmaya da devam edecek ama önemli olan nasıl varolacağı işte bunu şekillendirebilirsek yani kontrolü ele alırsak çocuklar için bir çok faydasının olduğunu da görebiliriz. Burada önemli olan direnç yerine bilinçli kullanıcı olmayı öğrenmek. Çocukların kovalamaca oynarken güvenliğini sağlamak yetişkinlere sorumluluklar yüklüyorsa aynı derecede dijital oyun oynayan çocuğunda güvenliği de yine bizlere düşmekte....

Çocukların ne kadar süre, ne içerikli dijital oyunlar oynayacakları üzerinde durulması gereken bir konudur. Kaç saat oynarsa yeterli olur, ne oynamalı, hangi oyunları seçmeli, internet açık mı olmalı vb. sorular cevaplanırken ne çocuğa ceza olarak bilgisayarlar ortadan kaldırılmalı, ne ödevini yaparsan oynayabilirsin gibi ödüller verilmeli sadece çocuğa dengeyi kurması gerektiği verilmeli. Herşeyden gerektiği kadar; serbest oyunda oynamalı, dışarıda da oynamalı, akıl oyunları da oynamalı, legolarla da oynamalı, evcilikde oynamalı, kovalamacılıkda oynamalı dijital oyun da oynamalı. Dengeyi kurmak ve onu korumak bizim işimiz. Unutmamalıyız ki denge tüm hayata yön veren en önemli unsurdur. 

Labirent...

harry potter merdivenler ile ilgili görsel sonucu















Harry Potter ve muhteşem hareket eden merdivenler... Hogwarts’ta katlar arasında hareket eden merdivenleri yerleştirmek düşüncesi kimin aklına gelirdi. Ama labirentin gizemi, çekiciliği, insanı zorlayan ve düşündüren yanı sihirle birleşmiş ve çocukların o akıl almaz düş gücüne bırakılmıştı. Aynı labirent kodlama dünyasına açılan bir pencere görevi ile şimdide çocuklarımızın algoritmik düşünmelerini sağlamaya çalışmakta. ScratchJr. çocuklara kodlama ile ilgili temel becerileri kazandıran, analitik düşünme becerilerini geliştiren, adım adım planlama ve uygulamaya geçişi sağlayan bir program. Kodlama öğrenmek gelecekte müthiş oyunlar yazabileceğimiz anlamına gelmiyor asıl amaç çocukların algoritmik düşünme becerilerini geliştirme, problem çözerken çözüm için gerekli olanları ayıklama ve kullanma becerilerini geliştirmek.... 









































































Gel bize katıl bize.....

Dijital vatandaş olmaya doğru giden bir yolculuğa çıkılıyor hep birlikte. Öğreniyorum ki şimdinin dijital oyunları çocukların geleneksel oyunları çünkü onlar bu dünyanın içine doğdular. Ben şanslı bir çocukluk geçirenlerdenim sokakta oyun oynayarak, annemin dışarı çıkarmadığı günlerde ise annemle ve kardeşlerimle evde 'davul zurna bir iki üç" oynayarak geçirdim. Tabi şu gerçekliğide unutmamak gerekir ipad vardı da biz mi oynamadık! 😄

Gelelim şimdiki çocuklara aslına bakarsanız onlarda şanslı çünkü tüm dünya parmak uçlarında. Buradaki sorun şu, bilinçli kullanıcı ya da diğer popüler ismiyle dijital okur yazarlık. İşte tamda bu noktada asıl sorumluluk ebeveynlere düşüyor. Çözüm kısıtlamak değil, yasaklamak değil kullanımı bilinçli yapmak.

Geçmişte oynadığımız birçok oyun zamanla gelişmiş, değişmiş olarak yine oynanıyor. Gelecektede benzer durumlarla karşılaşmamız kaçınılmaz. 

Geçmişte
Kukalı saklambaç; bir ebe seçilir, ortaya bir daire içine bir kuka(teneke kutu) konulur Ebe ayağını kukaya koyarak saymaya başlar, diğerleri saklanır. Sayma bitince ebe saklananları bulmaya çalışır. Eğer kukadan uzaklaşırsa ve bir oyuncu saklandığı yerden çıkıp ebe kukaya gelmeden önce gelip kukaya ayakla vurup uzağa atarsa ebe kukayı getirene kadar diğer oyuncular daireye gelip sobelerler. Herkes sobelerse ebe tekrar ebe olur.

Günümüzde
Saklambaç; bir ebe seçilir, ebe bir duvara dönerek saymaya başlar, diğerleri saklanır. Ebe saklananları bulmaya çalışırken sayma yerinden uzaklaştığında diğer oyuncular ebe gelmeden sobelemeye çalışırlar. Herkes sobelerse ebe tekrar ebe olur.

Gelecekte
Saklankaç; bir ebe seçilir, yere bir daire çizilir ve ebe bir sanal gözlük takar (bu gözlük duvar, ağaç, dolap gibi nesneleri görmeyi sağlar) diğerlerinin elinde sanal engeller yaratacak araçlar (zamanı gösteren, engellerin seçileceği tuşların bulunduğu) bulunur. Ebe öncelikle nasıl bir mekanda oyunun oynanacağını seçer örneğin, çöl, oda, orman, ev gibi. oyuncularda buna göre engeller kaya, ağaç, dolap vb. seçer ve seçtikleri nesneye göre eğilir, yan döner, yatar. Oyunculara belirlenen sürelerde yer değiştirmek zorunda yani engelleri değiştirmeleri tabi ki neyin arkasına saklanıyorlarsa ona göre şekil almaları gerekir. Seçilen oyun alanında oyuncuların seçtiği engellerin dışında saklanılmayan yerlerde bulunur. Ebe oyuncuları bulmaya çalışırken oyuncularda ebenin daireden ayrılmasını fırsat bilip ebeden önce daireye gelip sobelemeye çalışır.